Gletscherspotting

Fietslandschappen 38: Centraal Zwitserland

Weet je waar je mooi kunt fietsen? In Centraal Zwitserland. Het is er dunbevolkt, hoog, woest en ruig. De passen zijn iconisch, het berglandschap is imposant en de uitzichten zijn soms intimiderend. Daar kun je natuurlijk aardige fietsavonturen beleven, en daarover met enige mate van humble bragging verslag van doen, maar er is ook iets meer aan de hand. Nu dus even serieus.

Zo zou ik bijvoorbeeld de Furkapas opfietsen, en om me mentaal op die beklimming voor te bereiden keek ik thuis naar de klassieke achtervolgingsscène uit de James Bond-film Goldfinger, opgenomen op deze zelfde pas. Hier zou ik dus gaan fietsen en die gedachte alleen al bezorgde me de nodige rillingen van spanning en opwinding.

Goldfinger is opgenomen in 1964 en sindsdien is er het nodige veranderd. De weg, toen nog deels onverhard, is uiteraard al lang geasfalteerd, maar de meest fundamentele verandering vond plaats in het decor. Want de gletscher van de Rhône, die in de film nog in volle glorie te bewonderen was, en die zich toen nog uitstrekte tot voorbij Hotel Belvédère (dat op zo’n 2250 m ligt), is nu vanaf de Furkapas niet meer zichtbaar. Die heeft zich ver naar achteren teruggetrokken. De opwarming van het klimaat heeft ook in Zwitserland flink huisgehouden. Dat stemt niet alleen droevig, het doet bovendien wat met de landschapsbeleving van de argeloze fietser.

Wil je als fietser dus nog wat gletschers spotten, fiets dan even door, pak de Grimselpas, sla daar linksaf en sta dan vijf kilometer verder oog in oog met de (eveneens ver teruggetrokken) gletschers van de Hinteraar en de Oberaar. Je moet er even moeite voor doen, maar dan heb je ook wat.

Zo lang als het nog duurt.

Naschrift 1: de Rhônegletscher strekte zich aan het eind van de 19^e eeuw nog uit tot het dorp Gletsch, gelegen op 1750 m hoogte, op de splitsing van de Furkapas en de Grimselpas.

Naschrift 2: ik schrijf gletscher met sch, op zijn Duits. Ik vind gletsjer zo raar, ook al is dat blijkbaar correcter Nederlands.

Naschrift 3: de Oberaar en de Hinteraar vormen het begin van de rivier de Aare. De Aare, een zijrivier van de Rijn, is de langste rivier op Zwitsers grondgebied, en stroomt onder andere door de hoofdstad Bern. Voordat de Aare in de Rijn stroomt heeft die al een langere weg afgelegd dan de Rijn zelf. Waarom onze Rijn geen Aare heet, is dan ook een raadsel.

Naschrift 4: als je eenmaal – zoals ik – de Furkapas aan beide zijden bent opgefietst, is er aan de achtervolgingsscène uit Goldfinger geen touw meer vast te knopen. Want welke kant rijden ze nou op? Het is een complete chaos in die film. Maar goed, wist de bioscoopbezoeker van toen veel…